Już od pierwszego artykułu na blogu powtarzam, że bezpieczna marka to ta zarejestrowana jako znak towarowy. Przy tym zdaniu powinnam postawić gwiazdkę, bo rejestracja rejestracji nierówna. Zakres ochrony Twojej marki powinien odpowiadać rzeczywiście prowadzonemu biznesowi. Efektywna ochrona marki to z jednej strony wybór postaci znaku (np. znak słowny, czy słowno-graficzny) i jego terytorium. Z drugiej to ustalenie chronionych produktów i usług. Dzisiaj opowiem o tym drugim, czyli wykazie towarów i usług znaku towarowego.
Wykaz towarów i usług znaku towarowego – co to jest?
Niektórzy myślą, że rejestrując markę chronimy ją dla wszystkich produktów i usług, niezależnie od ich rodzaju. Nic bardziej mylnego. Zawsze rejestrując znak wybieramy konkretne produkty i usługi.
Dlaczego tak jest? Na rynkach mamy miliony marek. Nie zawsze podobne nazwy od razu spowodują wśród konsumentów pomylenie dwóch przedsiębiorców. Nie będzie tak jeśli jedna marka to firma logistyczna, a druga zajmuje się produkcją narzędzi ogrodniczych. Rozstrzał pomiędzy produktami i usługami jest zbyt duży. Konsument nie pomyśli, że firma logistyczna produkuje też narzędzia ogrodnicze. Co innego gdy jedna marka zajmuje się produkcją odzieży, a druga butów.
Faktyczny zakres działalności biznesowej może się zmieniać, a ochrona znaku towarowego powinna być pewna. Musisz wiedzieć kiedy ktoś narusza Twoje prawo, ale też jakich praw Ty nie możesz naruszyć. Dlatego właśnie markę zgłaszamy dla konkretnych towarów i usług, a taki wykaz wyznacza przedmiotowy zakres ochrony znaku towarowego.
Twój pomocnik – Klasyfikacja nicejska
Wszystkie towary i usługi pogrupowane są w Klasyfikacji nicejskiej. Znajdziesz w niej 34 klasy towarowe i 11 klas usługowych. Przykładowo odzież znajdziesz w klasie 25, sprzedaż odzieży w klasie 35, farmaceutyki w klasie 5, kosmetyki w klasie 3, a wyroby papiernicze w klasie 16. Pełną listę klas znajdziesz w narzędziu TMclass.
Ustandaryzowana klasyfikacja ma ułatwić stworzenie wykazu, ale też pośrednio wyznacza koszt zgłoszenia i ochrony marki. Opłaty urzędowe naliczane są w zależności od ilości klas, które wybierzesz. Zgłoszenie i 10-cio letnia ochrona marki jako znaku unijnego dla 1 klasy (np. klasa 25: odzież) to 850 EUR. Jeśli do wykazu dodasz obuwie, koszt się nie zmieni, ponieważ odzież i obuwie są w jednej klasie. Jeśli jednak chcesz chronić również torebki damskie, te znajdują się w klasie 18, a Twoja opłata wzrośnie do 900 EUR. Do takiego wykazu czasem warto dodać jeszcze usługi sprzedaży odzieży, obuwia i torebek, które znajdują się w klasie 35 i koszt wzrasta do 1050 EUR.
Twoja perspektywa – plan biznesowy na 5-6 lat
Wykazu towaru i usług nie można rozszerzyć. Jeśli zgłosisz znak wyłącznie na odzież, nie będzie można dodać potem obuwia. Konieczne będzie nowe zgłoszenie, z późniejszą datą pierwszeństwa. Dlatego ważne, by przy tworzeniu listy towarów i usług wziąć pod uwagę swoje plany biznesowe.
Dlaczego w perspektywie 5-6 lat? Druga strona medalu jest taka, że po 5 latach od rejestracji marki znak może zostać wygaszony z powodu nieużywania. Ma to eliminować sytuacje zgłaszania znaków dla wszystkich towarów i usług, kiedy w rzeczywistości producent używa marki dla kilku produktów. Chodzi o to, aby „puste” rejestracje nie blokowały innych marek.
Dlatego jeśli produkujesz odzież, a za 3 lata masz zamiar wprowadzić na rynek również buty, warto zastrzec markę dla obu terminów. Jeśli jednak nigdy nie będziesz produkować butów, nie warto dodawać ich do wykazu.
Twoja ochrona – podobne towary i usług
Wykaz towarów i usług to konkretna lista. Nie oznacza to jednak, że ochrona Twojej marki jest zamknięta wyłącznie do niej. To, że w wykazie towarów i usług Twojej marki będziesz mieć tylko odzież, nie oznacza, że inny producent może użyć Twojej marki dla obuwia. Rejestracja znaku towarowego pozwala na zakazanie używania marki identycznej lub podobnej dla identycznych lub podobnych towarów. Obuwie i odzież są towarami podobnymi, ponieważ często sprzedawane są w tych samych sklepach, produkowane przez te same przedsiębiorstwa i kupują je Ci sami konsumenci.
Moim ulubionym przykładem na wytłumaczenie tej zasadności są sztućce. Jeśli produkujesz noże i Twoja marka jest chroniona właśnie dla noży, to nie musisz dodawać do wykazu jeszcze łyżek i widelców. Jeśli inny przedsiębiorca zacznie pod Twoją marką sprzedawać łyżki i widelce, możesz mu tego zakazać, mając ochronę na same noże.
Co więcej, jeśli Twoja marka jest renomowana to jej zakres ochrony odrywa się od wykazu towarów i usług, ale o tym napiszę w innym artykule 🙂
Budowanie wykazu – pomóż swojemu prawnikowi
Zbudowanie wykazu towarów i usług możesz zostawić swojemu prawnikowi. Nie obejdzie się jednak bez Twojej pomocy. Budując wykaz w pierwszej kolejności zawsze opieram się na informacji uzyskanej od Klienta i z jego strony internetowej. Proszę, aby napisał mi co produkuje i czym się dokładnie zajmuje. Pytam, jakie ma plany na przyszłość. Na tej podstawie powstaje pierwsza wersja wykazu, dzięki której oceniamy też koszt zgłoszenia znaku. Taki wykaz trafia do Klienta do akceptacji. Zawsze uprzedzam, że wykazu nie można rozszerzyć i proszę o informację czy nie powinno się tam znaleźć coś jeszcze.
Bardzo lubię, kiedy oprócz wymiany mailowej mamy okazję również porozmawiać. Czasem Klientowi wydaje się, że jeśli wyśle listę 100 produktów to sprawa jest załatwiona. W rzeczywistości, w większości przypadków, rozmowa i wybór 20 ogólnych terminów daje efektywniejszą ochronę. Rozmowy są swobodniejsze niż komunikacja mailowa. Ustnie zawsze przekażemy więcej, a ja mam okazję dopytać Klienta, o szczegóły jego działalności. Często w trakcie dyskusji okazuje się, że należy chronić usługę, o której Klient nawet nie pomyślał i nie napisałby tego w mailu.
Dlatego zgłoszenie znaku, chociaż może wydawać się proste, w rzeczywistości wymaga poznania Klienta, jego działań, branży i planów biznesowych. Warto powierzyć to zadanie osobie, która będzie zaangażowana i zadba o odpowiedni zakres ochrony marki. Bo dobry wykaz towarów i usług to klucz do bezpiecznej marki.
Zdjęcie: DESIGNECOLOGIST z Unsplash.
* Artykuł powstał w latach 2021-2024 podczas mojej współpracy jako radczyni prawna w kancelarii Fert Jakubiak Wróblewski rzecznicy patentowi.
Zostaw komentarz