Wymyślasz nową nazwę marki, sprawdzasz ją w bazie Urzędu Patentowego RP i dowiadujesz się, że jest już zarejestrowana jako znak towarowy. Czy to już przekreśla Twój wybór? Mam dla Ciebie dobrą wiadomość – nie każdy identyczny czy podobny znak towarowy jest przeszkodą używania nowej marki. Dlaczego? Znaki towarowe chronią logo przeciwko rejestracji i używaniu ich przez innych przedsiębiorców, jednak przeważnie dla identycznych lub podobnych towarów i usług (o ile nie są znakami renomowanymi). Czasami różni przedsiębiorcy używają jednej nazwy marki i nie mamy naruszenia. Przykładowo jeden przedsiębiorca może używać marki dla narzędzi ogrodniczych, a inny dla sprzętu sportowego. W sytuacji identycznych i podobnych marek kluczowa jest więc ocena podobieństwa towarów. Dzisiaj opowiem Ci o 4 najważniejszych zasadach tej oceny.

Zasada nr 1 – Produkt jest identyczny, jeśli zawiera się w ogólnej kategorii towarów lub usług drugiego znaku

Pierwsza zasada dotyczy ustalenia identyczności znaków. Jeśli produkt zawiera się w ogólnej kategorii towarów i usług drugiego znaku są one identyczne.

Przykłady:

  • Odzież (klasa 25) jest identyczna z koszulkami (klasa 25), spodniami (klasa 25) czy sukienkami (klasa 25);
  • Usługi dystrybucji materiałów reklamowych np. dystrybucja ulotek (klasa 35) są identyczne z usługami reklamy (klasa 35);
  • Suplementy diety (klasa 5) są identyczne z produktami farmaceutycznymi (klasa 5);
  • Usługi tymczasowego zakwaterowania (klasa 43) są identyczne z usługami schronisk młodzieżowych (klasa 43).

Zasada 2 – Produkt jest identyczny jeśli dwie kategorie towarów lub usług mają części wspólne

Ogólne kategorie produktów mogą się częściowo pokrywać. Produkty są identyczne zwłaszcza jeśli należą do tej samej klasy i nie można ich wyraźnie rozdzielić.

Przykłady:

  • Odzież wierzchnia dla kobiet (klasa 25) jest identyczna z odzieżą ze skóry (klasa 25). Pokrywają się w części – odzież zewnętrzna ze skóry dla kobiet.
  • Usługi bankowości online (klasa 36) są identyczne z usługami bankowości komercyjnej (klasa 32). Pokrywają się w części – sługi bankowości komercyjnej online.

Zasada 3 – Podobieństwo produktów ocenia się według określonych kryteriów

Zasady, które przedstawiłam wyżej są proste w zastosowaniu. Sytuacja nieco się komplikuje jeśli zaczynamy wykluczać podobieństwo towarów i usług. Dwa produkty będą podobne, jeśli mają pewne wspólne właściwości. Te właściwości ocenia się badając m.in. charakter produktów, ich przeznaczenie, sposób użycia, ich konkurencyjność czy komplementarność. Ważne jest również czy są one przeznaczone dla tych samych odbiorców lub czy mają te same kanały dystrybucji i mogą być dostarczane przez to samo przedsiębiorstwo.

Tylko kilka wspólnych punktów może przesądzić o podobieństwie towarów.

Przykłady:

  • Narty i buty narciarskie różnią się pod względem charakteru i sposobu użycia. Nie są konkurencyjne względem siebie. Jednak do jazdy na nartach potrzebujemy jednych i drugich. Są więc komplementarne. Kieruje się je do tego samego konsumenta i sprzedaje w tych samych sklepach. Przeważnie produkowane przez tego samego przedsiębiorcę. Są podobne.
  • Mleko (klasa 29) i ser (klasa 29) różnią się pod względem przeznaczenia I sposobu użycia. Należą jednak do ogólnej kategorii nabiału i pochodzą od tych samych producentów (zakłady mleczarskie). Sprzedaje się je w sklepach spożywczych i często leżą na półkach sklepowych blisko siebie. Są podobne.
  • Z kolei skóry zwierzęce (klasa 18) nie są podobne do odzieży ze skóry (klasa 25). Sam fakt, że jednego towaru używamy do produkcji innego nie wystarczy. Surowiec jest bowiem przeznaczony do wykorzystania w przemyśle, a nie do bezpośredniego zakupu przez konsumenta końcowego.

Zasada 4 – Przypisanie towaru lub usługi do danej klasy Klasyfikacji nicejskiej nie przesądza o podobieństwie.

Jak widzisz opisując wyżej towary w nawiasie wskazuję ich klasę. Dlaczego? Zarejestrowana marka chroniona jest dla konkretnych produktów i usług. Dla ułatwienia pogrupowano je w Klasyfikacji nicejskiej w 34 klasach towarowych i 11 klasach usługowych. I tak przykładowo w klasie 5 mamy farmaceutyki, w klasie 16 wyroby papiernicze, a w klasie 41 usługi szkoleniowe. Więcej o Klasyfikacji nicejskiej przeczytasz w tym artykule.

Klasyfikacja ma wyłącznie charakter administracyjny. Oznacza to, że umieszczenie towarów w jednej klasie nie oznacza, że są podobne – i na odwrót – umieszczenie towarów w różnych klasach nie przesądza o ich braku podobieństwa. Zawsze należy je oceniać według kryteriów podanych wyżej.

Przykłady:

  • Kwiaty (klasa 31) nie są podobne do świeżych owoców czy warzyw (klasa 31);
  • Reklama (klasa 35) nie jest podobna do usług importowo-eksportowych (klasa 35) czy usług księgowości (klasa 35);

Ale już:

  • Zapewnienie tymczasowego zakwaterowania (klasa 43) jest podobne do usług organizowania podróży (klasa 39) czy wynajmu mieszkań (klasa 36);
  • Gotowane owoce (klasa 29) są podobne do sosów jako przyprawy (klasa 30).

Narzędzie Similarity – pomoc w ocenie podobieństwa towarów i usług

Pewnie już gubisz się w gąszczu zasad oceny podobieństwa towarów i usług. Uspokoję Cię! EUIPO udostępnia narzędzie Similarity, które Ci pomoże. Wystarczy, że w porównywarkę wpiszesz interesujące Cię produkty, a ocena porównania wyskoczy Ci w wyniku. To baza uzupełniana na bieżąco, z dużą ilością i udostępniona całkowicie za darmo.

Nie zawsze brak podobieństwa produktów wyklucza naruszenie

W większości wypadków, jeśli wykluczysz podobieństwo i identyczność towarów lub usług, możesz śmiało używać nowo wymyślonej marki, nawet jeśli jest identyczna z zarejestrowanym znakiem. Jest jednak spory wyjątek od tej reguły. Znaki renomowane, czyli te bardzo znane, są chronione przed używaniem niezależnie od produktowego zakresu ochrony. To z uwagi na wysoki wkład finansowy i wysiłek właściciela w rozpowszechnieniu marki. Dlatego nawet jeśli znak Coca-Cola byłby zarejestrowany wyłącznie dla napojów (klasa 32) to używając go dla usług hotelowych naruszysz znak.

Nawet więc jeśli znaleziony identyczny znak nie jest chroniony dla Twoich produktów, sprawdź daną markę w Google. Jeśli będzie wyglądała na popularną i prestiżową – lepiej wybrać inną nazwę dla swojej marki.


Zdjęcie: Dstudio Bcn z Unsplash